Coaching i mentoring – przewodnictwo XXI wieku
W obecnym świecie chyba nie spotkałam się z osobą, która nie wiedziałaby czym jest coaching. Pojęcie to w powszechnym przekonaniu utożsamiane jest z rozwojem osobistym i branżą szkoleniowo – doradczą. Jednak czym tak właściwie jest coaching? Czy to „prowadzenie za rączkę?” Czym coaching różni się od mentoringu? Czy terapia to zawsze najlepsze rozwiązanie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Czym jest ten cały coaching?
Definicji jest kilka. Jedna z nich, proponowana przez ICC (International Coaching Community) brzmi następująco: „ Coaching to proces, którego głównym celem jest wzmacnianie oraz wspieranie klienta w samodzielnym dokonywaniu zamierzonej zmiany w oparciu o jego własne wnioski, odkrycia i zasoby.”
Istnieją różne rodzaje coachingu, jednak podstawowe założenia pozostają niezmienne niezależnie od tego, czy mamy na myśli Life, czy Business coaching. Są one następujące:
1. Coaching dotyczy całej osoby – coach patrzy na klienta jako na autonomiczną, niezależną od nikogo jednostkę. Próbuje się wykorzystać potencjał klienta i spojrzeć na niego holistycznie a nie fragmentarycznie.
2. Celem coachingu jest zmiana i działanie – w oparciu o zasoby klienta, coach pragnie pokazać mu, że narzędziem zmiany jest sam klient i to w nim tkwi potencjał aby jej dokonać. To od klienta zależy, czy będzie tego chciał.
3. Coach i klient są sobie równi – to bardzo ważny aspekt podkreślający partnerstwo w relacji. Nie ma tutaj mowy o pouczaniu klienta. Coach jest swojego rodzaju przewodnikiem, który towarzyszy klientowi w drodze po „lepsze” i „inne”.
4. Klient sam wybiera temat – aspekt ten stanowi podkreślenie autonomii klienta. To sam klient najlepiej wie nad czym chciałby popracować a jego przewodnik – coach – umożliwia mu przepracowanie tych tematów podczas sesji coachingowych.
5. Coach zna pytania, klient zna odpowiedzi- jednym z głównych narzędzi coach’a jest umiejętne zadawanie pytań w taki sposób aby wydobyć potencjał klienta. Warto pamiętać i podkreślać, że ekspertem od swojego życia jest sam klient i narzucanie jakichkolwiek recept i rad z góry jest wysoce niewskazane ponieważ pozbawia klienta prawa decydowania o swoim życiu.
6. Klient jest źródłem zasobów – większość elementów potrzebnych do zmiany i działania tkwi w kliencie. Coach jest po to, aby pomóc mu to zrozumieć i pokazać zasoby, których w obecnym momencie klient z różnych powodów nie dostrzega.
Coaching, czy mentoring? A właściwie czym jest to drugie?
Potocznie zamiennie używa się słów coach i mentor. Wielu z nas nie dostrzega różnic wynikających z funkcji pełnionych przez obu „specjalistów”. Tylko czym tak naprawdę oni się między sobą różnią.
Coaching
Coach nie musi być specjalistą w dziedzinie klienta. Sukces klienta będącego spawaczem nie jest uzależniony od tego, czy coach również nim jest. Warto podkreślić, że coaching jest procesem krótszym i mniej intensywnym. Trwa zazwyczaj od 6 do 7 miesięcy a sesje odbywają się standardowo raz w miesiącu (co 3 lub 4 tygodnie). Coach nie daje rad i nie udziela wskazówek.
Mentoring
Mentor w przeciwieństwie do coach’a, powinien być specjalistą i autorytetem dla swojego ucznia (mentee). Jeśli więc pracujesz w branży spawalniczej mentorem może być dla Ciebie bardziej doświadczony kolega (uproszczona, przykładowa sytuacja mentoringu nieformalnego). Istotną różnica jest fakt, że mentoring może trwać latami a spotkania mogą odbywać się nawet co 2 tygodnie. Jest to znacznie bardziej długotrwały i intensywniejszy proces niż coaching. Mentor dzieli się swoim doświadczeniem i może udzielać wskazówek swojemu uczniowi.
Sam nie wiem, co będzie lepsze… czyli kiedy zdecydować się na coaching, kiedy na mentoring a kiedy na terapię?
Wybieram coaching gdy…
mam wiedzę na jakiś temat ale moje zachowanie wskazuje na to, że jej nie mam. Najważniejszą rzeczą jest tu zmiana nawyków w myśleniu i zachowaniu i wydobycie zasobów, które mogłyby zostać użyte w konkretnej sytuacji ale z jakichś powodów nie są.
Wybieram mentoring gdy…
brakuje mi wiedzy jak cos zrobić i potrzebuję w tym celu pomocy osoby, która taka wiedze posiada i jest mi w stanie ją przekazać.
Wybieram terapię gdy…
doświadczam dyskomfortu w codziennym funkcjonowaniu, zauważam (ja lub moi bliscy), że coś jest „nie tak jak być powinno” i sprawia mi to trudność lub gdy doświadczam objawów psychosomatycznych.
Sandra Świeczkowska