Umiejętności transferowalne
Nieustający postęp technologii wpływa na zautomatyzowanie wielu sfer naszego życia. Z tego względu dbanie o swoją konkurencyjność na rynku pracy stało się dziś niezwykle ważne. Wymarzony pracownik musi zaprezentować nie tylko swoją wiedzę, doświadczenie, ale także odpowiednie kompetencje. Coraz ważniejsze staje się posiadanie umiejętności, które pozwalają na rozwój zawodowy w różnych firmach, w odmiennych rolach zawodowych i na różnych etapach kariery. Kładzie się nacisk na kompetencje, które można “ze sobą zabrać” z jednej pracy do drugiej, czyli umiejętności transferowalne.
Takie kompetencje nie tylko pozwalają w pełni wykorzystać swój potencjał i doświadczenie zawodowe, ale przede wszystkim pokazują jak skutecznie można działać w różnych sytuacjach zawodowych. Umiejętności transferowalne są uniwersalnymi kompetencjami, które nie zostaną zastąpione przez maszyny, ani nie stracą na ważności. Właśnie dlatego są tak niezwykle istotne. Pracodawcy cenią osoby, które są kreatywne, ambitne, nastawione na cel, potrafią współpracować i mają zdolności analityczne. Chętniej zatrudnią kogoś, kto posiada umiejętność skutecznej komunikacji czy zarządzania zespołem, niż osobę, którą trzeba dopiero wyszkolić. Wynika to z faktu, że wykształcenie tych kompetencji jest o wiele trudniejsze i bardziej czasochłonne, niż nauka obsługi konkretnej maszyny.
D. Turek i A. Wojtczuk-Turek definiują umiejętności transferowalne w trzech perspektywach:
- związane konkretnie z rolą zawodową
- zwiększające atrakcyjność zatrudnienia w przyszłości
- pomagające się rozwijać zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej
Zatem umiejętnościami transferowalnymi są na przykład: organizacja pracy, analityczność, rozwiązywanie problemów, planowanie strategiczne, praca zespołowa, komunikacja, kreatywność, świadomość biznesowa, orientacja na cele i klienta, zaangażowanie, elastyczność, empatia, chęć nieustannego zdobywania nowej wiedzy, itd. Wszystkie te kompetencje można przetransferować do innej branży.
Atrakcyjność tych umiejętności już teraz jest niezwykle wysoka, ale będzie stale wzrastała. Każdy szef doskonale zdaje sobie sprawę, że maszyny bardzo usprawniają pracę, ale to ludzie rozwijają firmę. Osoby, które posiadają zdolności organizacyjne znajdą pracę na każdym stanowisku, na którym wymagane jest zarządzanie projektami czy zespołem. Niektóre z tych kompetencji - jak chociażby otwartość na nowe zadania czy elastyczność - stają się “towarem deficytowym” w trudnych sytuacjach, np. podczas pandemii, kiedy każda firma musi zmierzyć się z nowymi wyzwaniami.
Większość aktywnych na rynku pracy osób będzie musiała przekwalifikować się aż kilka razy w ciągu swojego życia. W związku z postępującą digitalizacją 60% przedstawicieli młodego pokolenia będzie wykonywać zawody, które jeszcze nie istnieją! Wobec tego jak najlepiej przygotować się do przyszłej pracy? Warto zastanowić się nad swoimi umiejętnościami - nad tym, na ile są wszechstronne i pozwalają na transfer z jednej branży do drugiej. Kompetencje powinno traktować się jako nowe możliwości, indywidualne predyspozycje do rozwoju. Pracownicy muszą nieustannie zdobywać nowe umiejętności, ale także właściwie je wykorzystywać, np. łączyć kilka z nich, by wykonywać nowe zadania jeszcze efektywniej.
Z tego względu bardzo istotne jest wzmocnienie pragnienia zdobywania wiedzy. Jestem przekonana, że za kilka lat sformułowanie “człowiek uczy się przez całe życie” nabierze zupełnie innego wymiaru. Umiejętności transferowalne udowadniają, że nauka nie zna szkolnych limitów, a life long learning to kolejny sposób na to, by dopasować się do rynku pracy.
Jeśli pracownik jest świadomy własnych umiejętności i wie jakie kompetencje są potrzebne w branży, do której stara się dołączyć, to jest w stanie otrzymać pracę, w której teoretycznie nie ma zbyt dużego doświadczenia branżowego. Warto mówić o swoich umiejętnościach transferowalnych podczas rozmów kwalifikacyjnych. Każda wymieniona kompetencja poparta przykładem to duży plus w oczach rekrutera. Poprzez budowanie gotowości do zdobywania wiedzy, pokazywanie swojej otwartości i umiejętności funkcjonowania w nowym otoczeniu, potencjalny kandydat udowadnia, że odnajdzie się w każdej pracy. To niezwykle cenne dla przyszłego pracodawcy.
Niewątpliwą zaletą umiejętności transferowalnych jest to, że można je zdobywać przez całe życie i aktywnie wykorzystywać w każdym kolejnym zatrudnieniu. Dbając o jakość tych kompetencji pracownik sam tworzy sobie przestrzeń do rozwoju i jednocześnie wpływa na swoją konkurencyjność na rynku pracy. Wykształcenie oraz doświadczenie zawodowe uzupełnione przez wachlarz umiejętności miękkich to świetne połączenie. Nigdy nie jest za późno, by nauczyć się czegoś nowego zwłaszcza jeśli może to zaprocentować w przyszłości.
Joanna Kaczmarek