Jak stworzyć dobrą prezentację?

Będąc w szkole, czy na studiach wielu z nas miało za zadanie stworzyć prezentację multimedialną, a następnie ją przedstawić. Najczęściej polegało to na czystym kopiuj-wklej, co skutkowało drobnym tekstem, który zajmował cały slajd tak, że osoby siedzące z tyłu musiały mrużyć oczy by coś rozczytać. Takie prezentacje to koszmar każdego słuchacza. Czy można jednocześnie czytać i słuchać? Ja uważam, że nie.

Według teorii psychologa Endela Tulvinga, aby informacja została zapamiętana musi zostać zauważona. Gdy patrzymy i słuchamy nasz mózg korzysta z tych samych źródeł neurologicznych, co sprawia, że gdy skupiamy się na jednym, mózg ogranicza zdolność drugiego. Inaczej mówiąc: Nasz mózg nie potrafi jednocześnie słuchać i oglądać, bo jego możliwości są zawężone. Dlatego podczas prezentacji musimy unikać sytuacji, w której widz jednocześnie musi oglądać i słuchać.

Pierwszą zasadą dobrej prezentacji jest to, że prezentacja multimedialna ma być dopełnieniem tego co chcemy powiedzieć, a nie na odwrót. Gdy tekst wyświetlany na prezentacji nie różni się od tego co osoba występująca mówi, to świadczy, że najprawdopodobniej prezenter nie jest odpowiednio przygotowany. W prezentacji powinniśmy wyszczególnić tylko najważniejsze rzeczy: dane, cytaty warte zapamiętania, najistotniejsze punkty wystąpienia. Całą resztę zachowaj dla siebie w innym wypadku to ty staniesz się tłem dla prezentacji, a tego byśmy nie chcieli.

Konstrukcja prezentacji

Przyjęło się, że prezentacja powinna składać się z 15-20 slajdów. Pierwszy slajd najczęściej przeznacza się na slajd tytułowy, na którym zamieszczamy temat wystąpienia, imię prelegenta, datę oraz nazwę i adres firmy, w której imieniu występujesz. Na kolejnych slajdach zamieszczamy treść naszej prezentacji. Mogą one zawierać analizę zagadnienia, propozycję rozwiązania, przykłady zastosowań i efekty. Ostatnie slajdy przeznacz na podsumowanie i wnioski. Na sam koniec możesz dodać slajd dziękujący za uwagę. Dobrze jest dodać też swój adres e-mail, tak by osoby uczestniczące w twoim wystąpieniu mogli się do Ciebie odezwać np. z jakimś pytaniem.

Wygląd slajdu

Od tego jak będą wyglądały Twoje slajdy zależy to, jak uczestnicy będą odbierać Ciebie i ile zapamiętają z twojego wystąpienia. Jeśli zamieścimy za dużo tekstu nasza prezentacja będzie monotonna i szybko stracimy uwagę słuchaczy. Do każdego slajdu powinno dodać się zdjęcie, ale nie pierwsze lepsze, tylko pasujące do jego treści. Dlaczego? Na to pytanie są dwie odpowiedzi. Po pierwsze istnieje coś takiego jak podwójne kodowanie informacji. Polega to na tym, że nasz mózg szuka skojarzeń pomiędzy treścią a grafiką, przez co dane i informacje zostają na dłużej zapamiętane. Po drugie, psycholog Judith H. Langlois twierdzi, że rodzimy się z „detektorem piękna”. To on powoduje, że odróżniamy to co atrakcyjne, od tego co takie nie jest. Tym samym łatwiej nam to zapamiętać. Musimy jednak mieć w tym wszystkim umiar, ponieważ jeśli zastąpimy cały tekst obrazkami sprawi to, że nasza prezentacja stanie się książeczką ilustracyjną, przez co jej odbiór będzie bardziej infantylny.
Jak zaprojektować slajd by widz patrzył tam, gdzie chcemy?

Do tego posłuży nam zasada złotego podziału. Regułę te nazywano środkiem Fidiasza, podziałem harmonicznym, złotą, a nawet boską proporcją. Obecnie stosuję się ją wszędzie: w architekturze, sztuce, muzyce, fotografii a nawet w marketingu. Polega ona na wyprowadzeniu dwóch linii poziomych i dwóch pionowych. Na ich styku powstaną cztery punktu, które wskazują miejsca najsilniej przyciągające uwagę. Warto też zastosować metodę porównania. Gdy mówimy o czymś dużym warto pokazać, że jest to naprawdę duże. Przykład: Jeśli prezentujemy nowy samochód transportowy i chcemy zaznaczyć, że jego bagażnik jest największy, wstaw zdjęcie bagażnika które wykracza poza ekran, tak by widz zrozumiał, że jest naprawdę ogromny.
Mniej znaczy więcej

W prezentacji jedną z ważnych ról odgrywa font, czyli rodzaj czcionki. Dodawanie rozmaitych czcionek wcale nie poprawi wyglądu slajdu i nie będzie on bardziej atrakcyjny. Staraj się używać prostych czcionek takich jak np. Arial, Calibri czy Open Sans. Te najprostsze czcionki pozwolą słuchaczowi skupić się na tym co najważniejsze, czyli na treści. Wielkość tekstu też ma znaczenie. Tytuł prezentacji może mieć 40-47 punktów, podtytuł 30-32, a zwykły tekst 18-24 punkty. Liczba linijek powinna oscylować między 8 a 10.

Tworząc prezentacje pamiętaj o kolorystyce i kontraście. Jest to bardzo ważne, ponieważ nie ma nic gorszego niż jasne tło i jasny tekst lub na odwrót. Dobry dobór kontrastu sprawi, że twoja prezentacja nie będzie wymagała skupienia widowni i sama będzie wpadać w oczy, a w rezultacie będzie się ją przyjemnie oglądać i widz nie będzie się męczył mrużąc oczu by dostrzec co jest tam napisane. Przyjmuje się, że najlepszym kolorem na tło jest kolor biały. Jest neutralny, daje poczucie czystości i zwiększa zdolności percepcyjne. Innym polecanym kolorem jest kolor czarny (nie zawsze, część osób twierdzi, że działa usypiająco). Pomaga on uwypuklić to co najważniejsze i nie męczy wzroku. Oczywiście nie ma nic złego w kolorowych prezentacjach, jednak należy pamiętać by kolorów nie było za dużo. Warto trzymać się zasady, by na jednym slajdzie nie przekraczać pięciu kolorów.

Przejrzystość i Dynamika

Podając dane, które pokazujesz na wykresie lub w tabelce, musisz pamiętać o tym, by były one przejrzyste. Mała czcionka oraz nagromadzenie cyfr i kolorów doprowadzą do tego, że słuchacz będzie miał problem z poprawnym interpretowaniem, które dane są najważniejsze. W takich sytuacjach istotne jest zaznaczenie tych konkretnych danych, o których chcesz powiedzieć. Użyj do tego podkreślenia, wyboldowania albo wskaźnikiem bądź dłonią kreśl wokół nich kręgi. To sprawi, że widz nie będzie miał żadnych problemów ze znalezieniem tego, co chcesz by zobaczył.

Dynamika prezentacji jest istotna. Jeśli będziemy skakać ze slajdu na slajd nasz widz szybko się zmęczy od ogromu informacji. Rozwiązaniem tego jest zastosowanie przejść (maks. Czas trwania: 5s). Takie animacje dadzą oczom szanse na chwilowy odpoczynek, zresetują pamięć ultrakrótką oraz zasygnalizują początek i koniec kolejnych informacji.

Bartosz Sznyter